حساسیت پوستی در کودکان میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این عوامل شامل اختلالات سیستم ایمنی، داروها و عفونت در بدن کودک میشوند. زمانی که کودک شما به برخی چیزها واکنش آلرژیک نشان میدهد، این میتواند نشانهای از وجود یک بیماری آلرژیک باشد و باید به آن توجه کنید.
در واقع، آلرژیهای پوستی شایعترین نوع آلرژی در کودکان هستند و در کودکان در سنین پایینتر بیشتر شیوع دارند. در این مقاله قصد داریم تا درباره حساسیتهای پوستی در کودکان و روشهای درمانی آنها صحبت کنیم.
انواع مختلف بیماریهای پوستی مرتبط با آلرژیهای پوستی در کودکان
علائم و نشانههای مختلفی هستند که میتوانند شما را نسبت به حساسیتهای پوستی در کودکان آگاه کنند. بیماریهای پوستی رایج در کودکان که با آلرژی مرتبط هستند، میتوانند به صورت اگزما، بثورات آلرژیک، یا کهیر و تورم ظاهر شوند. اگزما در حداقل 10 درصد از کودکان در سراسر جهان وجود دارد. اگر کودک شما آسم، آلرژی غذایی یا تب دارد، احتمال ابتلا به اگزما در او بیشتر است. این بیماری پوستی اغلب در صورت یا سر کودک و همچنین بازوها و نیم تنه او دیده میشود. اگر کودک شما به اگزما دچار است، پوست او اغلب خارش دارد، خشک است و بهراحتی و با هر عاملی تحریک میشود.
بثورات آلرژیک که با نام درماتیت تماسی آلرژیک نیز شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که پوست کودک شما با چیزی که به آن حساسیت دارد تماس پیدا کند. در واقع، بثورات بلافاصله پس از تماس با ماده حساسیتزا در پوست کودک ظاهر میشود. برخی از کودکان پس از یک بار قرار گرفتن در معرض یک ماده حساسیتزا، مانند گیاه پیچک سمی، این حساسیت را از خود نشان میدهند. این در حالی است که دیگر مواد حساسیتزا پس از چند بار که در معرض آنها قرار بگیرند، اثر خود را روی پوست کودک نشان میدهند.
کهیر و تورم نیز پس از قرار گرفتن در معرض برخی محرکها، روی پوست کودک ظاهر میشوند. کهیر ممکن است تنها پس از چند دقیقه یا چند ساعت و حتی پس از چند روز رخ دهد. با اینکه بروز کهیر را نمیتوان خطرناک در نظر گرفت، اما وجود تورمی روی پوست میتواند روی تنفس، التهاب گلو یا زبان کودک تأثیر بگذارد که در این حالت، لازم است که خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید.
شایعترین آلرژنهای پوستی در کودکان
در حالی که عوامل مختلفی میتوانند باعث برخی واکنشهای آلرژیک رایج میان کودکان شوند، اما شایعترین نوع این عوامل عبارتاند از: لاتکس یا لاستیک، کنههای گرد و غبار و شوره حیوانات. بیماری اگزما ممکن است بر اثر تعریق، تماس با پارچههای زبر و صابونها و مواد شوینده خاص ایجاد شود. اینجاست که اهمیت استفاده از مواد شوینده مناسب پوست کودکان اهمیت پیدا میکند.
مایع لباسشویی کودک اکتیو حاوی اسانس hypoallergenic بوده و از خارش و قرمزی پوست لطیف و حساس کودکان جلوگیری میکند. عدم ایجاد چروک، الکتریسیته ساکن و زبری آزاردهنده از عوامل کنترلی در مایع لباسشویی کودک اکتیو بهشمار میآید و همین موضوع میزان بروز واکنشهای آلرژیک در پوست بدن کودک را کاهش میدهد.
در مایع لباسشویی کودک ضد حساسیت اکتیو، سورفکتانتهای آنیونی و صابون نقش شوینده و پاککنندگی دارند و از ترکیبات صابونی جهت کنترل کف، بدون آسیب به الیاف سود برده شده است، همچنین در این محصول از مواد نرمکننده برای لطافت و نرمی پارچه استفاده شده است و همین موضوع زبری پارچه بعد از شستشو را از بین میبرد.
درماتیت تماسی نیز ممکن است در اثر بودن در معرض برخی مواد مانند نیکل، گیاهان، مواد آرایشی و داروها و همچنین مواد شیمیایی و رنگهای موجود در لباس رخ دهد. لاتکس، بزاق یا شوره حیوانات خانگی نیز میتوانند باعث بروز کهیر شوند.
واکنش آلرژیک در کودکان چگونه است؟
در حالی که بسیاری از آلرژیهای پوستی در کودکان علائم و نشانههای مشابهی دارند، اما به صورت کلی، تفاوتهایی در آنها وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. اگزما اغلب با علائمی مانند خشکی پوست، خارش و تحریک پوست با هر عاملی خود را نشان میدهد. سایر علائم اگزما عبارتاند از: بثورات پوستی قرمز رنگ و لکههای قرمز پوستی که در اثر خاراندن و مالش مکرر پوست ایجاد میشوند. این لکهها اغلب روی گونهها، چینهای پوستی، گردن و تنه ظاهر میشوند. خاراندن پوست در چنین مشکلات پوستیای، میتواند پوست را دچار آسیب بیشتر کند و در نهایت منجر به خارش بیشتر و همچنین عفونت ناشی از زخمهای باز میشود.
درماتیت تماسی را میتوان با علائمی مانند خارش شدید، قرمزی پوست یا بثورات پوستی که پس از قرار گرفتن در معرض آلرژنهای خاص ایجاد میشود، شناسایی کرد. اگر این مشکل بهدرستی درمان نشود، به مرور زمان روی پوست لکههای زبر و خشک ایجاد میشود. علائم دیگر درماتیت تماسی شامل بثورات پوستی میشود که خونریزی و تراوش دارند و همچنین، پوسته پوسته و به شکل تاول ظاهر میشوند. بیشترین ناحیه آسیب دیده در زمان درماتیت تماسی، ناحیهای خواهد بود که بیشترین تماس را با ماده آلرژن دارد.
در حالی که اگزما و درماتیت تماسی علائم مشابهی دارند، اما میتوانید آنها را بر اساس تعداد دفعات بروز علائم شناسایی کنید. اگر این علائم پس از تماس مکرر با یک چیز مشابه اتفاق بیفتند، بیشتر احتمال دارد که درماتیت تماسی باشد. اما اگر این علائم بهطور تصادفی و یا پس از قرار گرفتن در معرض گرما بروز دهند، ممکن است اگزما باشد. بهتر است برای شناسایی دقیق علت این حساسیتهای پوستی، حتما به پزشک پوست مراجعه کنید.
کهیر را نیز میتوانید از طریق علائمی مانند جوش قرمز، تورم و خارش، شناسایی کنید. جوش قرمز شایعترین علامت کهیر است، اما اگر در کنار جوش، پوست کودک شما تورم نیز کرده است، راحتتر میتوانید کهیر را شناسایی کنید. اگر به این نقاط که دارای جوش هستند و تورم دارند دست بزنید، حتما گرمایی نیز حس خواهید کرد. علاوه بر این، در نواحی از پوست که تاول یا تورم مشاهده میشود، ممکن است کودک شما احساس خارش و سوزش نیز داشته باشد.
چگونه آلرژیهای پوستی در کودکان را درمان کنیم؟
درمانهای زیادی برای آلرژیهای پوستی در کودکان وجود دارد، از جمله درمانهای خانگی یا درمانهایی که پزشک پوست برای کودک شما تجویز میکند. برای اگزما، بیشتر درمانها شامل درمانهای خانگی میشود. یکی از این راهحلها، مرطوب کردن پوست است که همچنین به عنوان یک اقدام پیشگیرانه نیز شناخته میشود. با استفاده از کرم مرطوب کننده بلافاصله بعد از حمام کردن کودک یا شستن دستها، به مرطوب نگه داشتن پوست او کمک خواهید کرد. استفاده از آب ولرم به جای آب داغ نیز میتواند به مرطوب نگه داشتن پوست کودک کمک کند. از دیگر روشهای درمانی اگزما میتوان به استفاده از محصولات پوستی ملایم برای کودک اشاره کرد.
داروهایی مانند انواع آنتی هیستامین و مسکنها اغلب برای درمان اگزما استفاده میشوند. اما برای کودک باید با مشورت پزشک این داورها را تهیه کنید. متخصص پوست کودکان، همچنین ممکن است داروهای موضعی یا خوراکی مانند کرم استروئیدی موضعی را برای کمک به درمان اگزما تجویز کند. این کرم التهاب و خارش را کاهش میدهد و به بهبود نواحیِ درگیر اگزما کمک میکند.
درمان درماتیت تماسی بسته به شدت و علت بثورات پوستی متفاوت خواهد بود. اولین روش درمانی شستن پوست کودک با آب و صابون است. تمام پوست کودک خود و نه فقط ناحیه آسیب دیده را بشویید. استفاده از کمپرس سرد روی این ناحیه نیز به تسکین علائم کمک میکند.
برای کاهش خارش ناشی از درماتیت تماسی، کرم یا پماد کورتیکواستروئیدی را روی ناحیه آسیب دیده و همچنین پوست اطراف ناحیه آسیب دیده بمالید. اگر واکنش کودک شما به آلرژن شدید است، حتما با پزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید. متخصصین پوست، معمولا در این شرایط قرصها یا مایعات کورتیکواستروئیدی را برای کاهش علائم شدیدتر تجویز کنند.
برای درمان کهیر نیز، درمانهایی برای جلوگیری و کاهش خارش و تورم وجود دارد. داروهایی که برای کمک به خارش و تورم تجویز میشوند عبارتاند از داپسون، امالیزوماب و کورتیکواستروئیدها. اگر وجود کهیر روی پوست بیش از شش هفته طول بکشد، پزشک داروهای بیشتری تجویز خواهد کرد. در زمانی که از داروها برای درمان کهیر استفاده میکنید، میتوانید کودک خود را در یک اتاق خنک بخوابانید و لباسهای گشاد تن او کنید.
برای هر کدام از این حساسیتهای پوستی باید مراقب لباس کودک خود نیز باشید. شستشوی درست لباسها میتواند از بروز واکنشهای آلرژیک جلوگیری کند. حتما استفاده از نرم کننده لباس کودک را در برنامه شستشوی لباسها قرار دهید. در بسیاری از مواقع، زبری و همچنین خشن بودن لباسها هستند که باعث بروز واکنشهای آلرژیک روی پوست کودک میشوند.
کلام آخر
محافظت از پوست کودک یکی از دغدغهها در بسیاری از پدرها و مادرها است. بروز حساسیت در پوست کودکان، به ویژه در ماههای تابستان که پوست در معرض حساسیت و آسیب است، اهمیت زیادی پیدا میکند. خوشبختانه، بسیاری از این مشکلات پوستی در کودکان که در تابستان رخ میدهند، به خودی خود و به سرعت از بین میروند. اما باز هم باید نکاتی که در این مقاله عنوان کردیم را به یاد داشته باشید و رعایت کنید.
حتما با پزشک اطفال خود در مورد هر جوشی که در مورد آن مطمئن نیستید صحبت کنید، به خصوص اگر نمیدانید چه چیزی باعث آن شده است و برای طولانی مدت روی پوست کودک شما باقی مانده است. برخی از این مشکلات و حساسیتهای پوستی در صورت عدم درمان، عفونت میکنند و حتی باعث تنگی نفس در کودکان میشوند.